Któż nie widział jednorękich bandytów w lokalach gastronomicznych, w pubach, sklepach czy stacjach benzynowych? Któż jednak wie, że obecność takiego urządzenia w lokalu może wiązać się z nieprzychylnością Służby Celnej i możliwością pociągnięcia do odpowiedzialności karno-finansowej?
Na początek ciekawostka: polskie kasyna mogą być lokalizowane w miejscowościach liczących do 250 tys. mieszkańców – 1 kasyno. Na każde kolejne rozpoczęte 250 tys. mieszkańców liczbę dozwolonych kasyn gry zwiększa się o 1. Łączna ich liczba w województwie nie może być jednak wyższa niż 1 kasyno na każde pełne 650 tys. mieszkańców województwa. Łącznie ok. 52 kasyna w kraju. Ciekawostka jest istotna z tego względu, że zgodnie z ustawą o grach hazardowych automaty do gier mogą stać wyłącznie w kasynie.
Powyższe jest pokłosiem pewnej aferki zwanej hazardową, w wyniku której, w iście gepardzim tempie, wprowadzono ustawę o grach hazardowych. Znalazły się w niej zapisy zakazujące powszechnego urządzania gier losowych. Okazało się, co było do prawniczego przewidzenia, że ustawę wprowadzono wbrew prawu Unii Europejskiej. Wobec tego nastąpił szereg prawnych wywodów, skarg, orzeczeń nie tylko krajowych, ale i europejskich Trybunałów, które wskazywały gremialnie, że na podstawie tak uchwalonej ustawy, skazywać i karać nie można. Krótko mówiąc, zapisy ustawy nie spełniały oczekiwań w postaci ich notyfikowania Komisji Europejskiej.
Niemniej jednak w kręgu Twojego zainteresowania powinno być to, czy wynajem miejsca w lokalu pod automat do gry jest urządzaniem gry losowej, które może prowadzić do odpowiedzialności?
Zdaniem organów celnych tak. Wspaniałomyślnie prowadziły one w 2015 akcję informacyjną, gdzie wskazywano właścicielom lokali, że urządzanie gier hazardowych to czyn zabroniony, za który grozi odpowiedzialność karna i finansowa. Ulotkę w dwóch częściach umieszczam poniżej.
Przy czym owo urządzanie i prowadzenie gier nie zostało do tej pory prawnie zdefiniowane. W mojej ocenie, właściciel lokalu, który jedynie dzierżawi/wynajmuje powierzchnię innemu przedsiębiorcy, nie ponosi tak szerokiej odpowiedzialności, o jakiej straszyły Służby Celne. Rola właściciela kończy się bowiem na udostępnieniu wolnej przestrzeni, którą w zamyśle ma urządzić inny podmiot. Choć faktycznie, w grę może wchodzić tzw. pomocnictwo.
Czy pomimo tak skonstruowanego stanowiska jest się czego obawiać?
Tak. Mimo niesprzyjających celnikom orzeczeń i interpretacji, w dalszym ciągu prowadzone są zakrojone na szeroką skalę działania, mające na celu dotarcie do złowrogich urządzeń i ich zajęcie, a w efekcie kierowanie aktów oskarżenia i wydawanie decyzji administracyjnych. Wprawdzie skierowane są one przeciwko właścicielom urządzeń to jednak odłamkowym trafia się również we właścicieli lokali.
Stanowisko Urzędów Celnych jest od lat niezmienne. Pomijając nawet fakt, iż do tej pory większość postępowań była przez sądy umarzana bądź wydawano wyroki uniewinniające, zaś w postępowaniu administracyjnym decyzje były uchylane. Wynikało to jednak z wadliwości formalnych ustawy o grach hazardowych. W chwili obecnej, w wyniku nowelizacji ustawy wprowadzonej w zgodzie z regulacjami UE sytuacja może przybrać nieco inny obrót.
Co zatem może Ci grozić za obecność automatu w Twoim lokalu?
- Postępowanie karno-skarbowe z przepisu art. 107 paragraf 1 kks. Co za to grozi? Kara grzywny do 720 stawek dziennych (stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia [na dzień 15 grudnia 2015 – 58 zł, od 2016 – 61 zł] ani też przekraczać jej czterystukrotności) albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie. Także srogo.
- Kara pieniężna w wysokości 12.000 od każdego automatu. Kara wydawana jest w postępowaniu administracyjnym. Od decyzji możesz się odwołać do Dyrektora Izby Celnej (nie licz na to, że rozpatrzy ją przychylnie, chyba, że sam zauważy pewne uchybienia proceduralne), a potem wnieść skargę do WSA (tu już można liczyć na przychylne rozstrzygnięcia).
Pamiętaj, że wskazywany wyżej rodzaj odpowiedzialności jest dyskusyjny. Warto więc pokusić się o odwołania i apelacje.
To jednak nie koniec problemów. Obecność złowrogich urządzeń prowadzi również do innego rodzaju odpowiedzialności, którą reguluje kodeks wykroczeń.
Tam bowiem, w oparciu o przepis art. 128, przeciwko prowadzącemu lokal można skierować wniosek o ukaranie do Sądu z uwagi na 1) urządzanie gier hazardowych, 2) użyczanie środków do gry lub 3) użyczanie pomieszczenia. Warto tu zauważyć, że ustawodawca rozróżnił urządzanie gier od użyczenia lokalu, co jest jednym z argumentów prowadzących do uznania, że kara pieniężna (12.000 zł) i postępowanie karno-skarbowe nie powinno dotyczyć właściciela lokalu. Z tytułu wykroczenia grozi kara grzywny w kwocie do 5000 zł.
To też nie wszystko. Ustawa o grach hazardowych w przepisie art. 142 ust. 1 zobowiązuje prowadzących lokale do złożenia pisemnej informacji do właściwego ze względu na lokalizację lokalu naczelnika urzędu celnego o wstawieniu do lokalu automatu do gier – przed jego uruchomieniem. Obowiązek wydaje się nieco abstrakcyjny, bo niby skąd wzorcowy obywatel ma wiedzieć, że istnieje konieczność powiadomienia akurat Urzędu Celnego o jakiejś gierce? Niemniej jednak pominięcie tego obowiązku również może wiązać się z odpowiedzialnością za wykroczenie.
Z propozycją pozostawania na baczności,
Pozdrawiam!
